(Cadn.com.vn) - Nhiều ngày qua, người dân thôn Phước Nhuận, xã Xuân Quang 3 và Phước Hòa xã Xuân Phước, huyện miền núi Đồng Xuân (Phú Yên) bức xúc vì doanh nghiệp liên tục nổ mìn phá đá, đặt trạm trộn bê-tông gần khu dân cư, gây xáo trộn cuộc sống.

Theo phản ánh của người dân trong vùng, hàng ngày có những tiếng nổ lớn và tiếng ồn của trạm trộn bê-tông nhựa nóng, máy xay đá phát ra từ khu vực mỏ đá của Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng 1.5 đóng tại địa bàn thôn Phước Hòa, xã Xuân Phước, giáp ranh với thôn Phước Nhuận, xã Xuân Quang 3, H. Đồng Xuân, làm rung chuyển nhà cửa, nứt tường, gây ô nhiễm môi trường khoảng 100 hộ dân, trong đó gần 20 hộ chịu ảnh hưởng trực tiếp. Bà Phan Thị Mỹ Dung, ở thôn Phước Nhuận, xã Xuân Quang 3 cho biết: "Mỗi lần nổ mìn là rung hết nhà, xung quanh khu vực này, nhà ai cũng bị nứt". Còn Bà Nguyễn Thị Giúp (82 tuổi, ở thôn Phước Nhuận) thì hốt hoảng: "Tiếng mìn nổ rất to làm lung lay cả nhà. Nằm trên giường mà như rớt xuống đất. Không chỉ tầng trệt, tường trên gác nhà cũng bị nứt".

Tại khu vực trên, mỗi nhà có ít nhất hai đến ba vết nứt dài từ 0,5 đến hơn 2m trên tường và móng, có nơi vết nứt hở hơn 1cm. Bức xúc, nhiều người phản ánh lên chính quyền xã, huyện, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng. Bà Nguyễn Thị Chuyền cũng ở thôn Phước Nhuận lo lắng: "Nhà ngày càng nứt to vì tiếng nổ quá lớn. Có hôm đi làm về, đứng ngoài sân, bất chợt mìn nổ một cái tức cả lồng ngực. Bà con làm đơn xuống xã, nhưng xã chỉ xuống huyện. Mang đơn xuống huyện, huyện nói đã cử các ngành kiểm tra rồi". Trao đổi với chúng tôi, ông Trịnh Kỳ Phương, Trưởng thôn Phước Nhuận, xã Xuân Quang 3 cho biết: "Máy xay đá quá gần khu dân cư gây tiếng ồn hàng ngày. Tiếng nổ mìn làm cho người già tức ngực, trẻ em chết siếng (ngất xỉu-PV) trong lúc ngủ. Ngoài ra, khói bụi mù mịt của máy xay đá gặp gió tây nam thổi mạnh xuống khu dân cư, bám vào bánh tráng, giếng nước, ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống sinh hoạt của người dân. Còn việc nổ mìn có làm nứt nhà dân hay không, cần có kết luận của cơ quan chuyên môn".

Trạm trộn bê-tông nhựa nóng khói bay mù mịt, bốc mùi hôi khó chịu, ảnh hưởng cuộc sống hàng trăm hộ dân.

Theo kết quả kiểm tra của các ngành chức năng H. Đồng Xuân, từ tháng 4 đến thời điểm ngày 22-6, Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng 1.5 đã thực hiện 8 lần nổ mìn phá đá vào khoảng thời gian từ 16 giờ 30 đến 16 giờ 50. Mỗi ngày nổ mìn từ hai đến ba lần, mỗi lần cách nhau 10 phút. Tuy nhiên, theo người dân, mìn được công ty này cho nổ một loạt, kể cả vào buổi trưa. Việc nổ mìn đã gây rung chấn mạnh làm nứt nhà cửa; giàn xay đá và trạm trộn bê-tông phát bụi, khói đen, mùi nhựa đường rất khó chịu, ảnh hưởng đến khu vực xung quanh cách xa khoảng 500m.  Trả lời kiến nghị của người dân về vụ việc trên bằng văn bản, ông Phạm Trung Chánh, Phó Chủ tịch UBND H. Đồng Xuân thừa nhận, hầu hết sai phạm của Công ty cổ phần Đầu tư và Xây Dựng 1.5 như người dân phản ánh là đúng sự thật. Tuy nhiên, việc tường nhà của nhiều hộ dân bị nứt thì lại không xác định được nguyên nhân cụ thể (?).

Theo ông Trịnh Kỳ Phương: "Về lâu dài, nếu tiếp tục nổ mìn hoặc xay đá liên tục, khói bụi bay ra thì chắc chắn 100% ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Đề nghị cấp trên xem xét lại việc tồn tại và hoạt động của mỏ đá để người dân được ổn định cuộc sống. Còn mùi hôi của dầu hắc (nhựa đường-PV) thì không ai chịu nổi, kể cả ở trong nhà hay ra ngoài sân. Hàng ngày, người dân hít phải mùi độc hại này sẽ ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe. Ngoài ra, theo biên bản kết luận của huyện, những vết nứt trên tường nhà của người dân có phải là do tiếng nổ mìn gây ra hay không, cũng chưa khẳng định được. Vì vậy, tôi đề nghị cần phải có cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ việc này và sớm giải thích thỏa đáng cho dân".

Người dân cho rằng, doanh nghiệp nổ mìn gây rung chấn mạnh, làm nứt tường, móng nhà.

Từ thực tế trên, trước mắt, UBND H. Đồng Xuân đề nghị Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng 1.5 điều chỉnh lượng thuốc nổ phù hợp, đảm bảo độ rung chấn không lớn, tiếng ồn không vang xa gây ảnh hưởng đến người dân; thông báo cho chính quyền địa phương trước khi nổ mìn; khắc phục bụi; bố trí thời gian xay đá hợp lý, tránh vào giữa trưa và ban đêm; xây hố thu gom nước thải sinh hoạt cho công nhân, không để chảy tràn ra đường gây ô nhiễm; khắc phục ngay bụi, khói đen, mùi nhựa đường tại trạm trộn bê-tông nhựa nóng...

Điều đáng nói là khi phát hiện hàng loạt sai phạm của công ty này, nhưng UBND H. Đồng Xuân lại không kịp thời ra quyết định xử phạt; không có kết luận rõ ràng về nguyên nhân dẫn đến hàng chục nhà dân bị nứt tường, móng, khiến dư luật bất bình. Hơn thế nữa, trong khi dư luận đang phẫn nộ, công ty này lại tiếp tục đưa trạm trộn bê- tông nhựa nóng vào hoạt động, càng ảnh hưởng lớn đến môi trường, khiến người dân thêm bức xúc.

Nguyễn Nam